تا جایی که میتوانیم در تاریخ به گذشته نگاه کنیم، مردم در حال خوردن گوشت بودهاند. همیشه این امر را بهعنوان حقیقتی پذیرفتهایم که گوشت از حیوانات به دست میآید اما علم اخیراً راهی برای تغییر این روند پیدا کرده است. حالا این امکان وجود دارد که در آزمایشگاه آن هم کاملاً خارج از بدن حیوانات، گوشت تولید شود. این گوشت به گوشت آزمایشگاهی یا گوشت پرورشی معروف است. اما آیا این گوشت واقعاً دامپروریها را از رونق میاندازند؟
گوشت آزمایشگاهی چگونه به دست میآید؟
در مقایسه با اصطلاحاتی مانند پرورش آزاد و پرورش مزرعهای، اصطلاح پرورش آزمایشگاهی در رابطه با تولید گوشت پرورشی تا حد زیادی تخیلی تصور میشود اما آنقدر که به نظر میرسد ترسناک نیست. برای مثال گاوی را در نظر بگیرید. دانشمندان از سلول بنیادی گاو استفاده میکنند، همان بخشهایی که ساختارهای سازندهی ماهیچهها و دیگر اندامهای گاو هستند، و از آن سلولها برای شروع پروسهی تولید گوشت پرورشی استفاده میکنند. این سلولها در ظرفهای مخصوصی با آمینواسید و کربوهیدراتها قرار میگیرند تا به سلولهای بنیادی کمک کنند تا رشد کنند. زمانی که تارهای ماهیچهای بهاندازهی کافی رشد کردند نتیجه گوشتی میشود که شبیه گوشت چرخکرده است.
آیا گوشت پرورشی گیاهی محسوب میشد؟
با توجه به تعریف اصلی باید گفت که رژیم غذایی گیاهخواری شامل گوشت یا هیچ فرم دیگری از محصولات بهدستآمده از حیوانات نمیشود. به همین دلیل گوشت آزمایشگاهی گیاهی محسوب نمیشود چون مواد لازم آن برای تولید گوشت مصنوعی از خود حیوانات گرفته میشوند.
گیاهخواران در مورد گوشت آزمایشگاهی چه فکر میکنند؟ خیلیها هنوز تصمیمی نگرفتهاند. گوشت آزمایشگاهی بهنوعی مشکلات اخلاقی گوشتخواری را دور میزند چراکه نیازی نیست هیچ حیوانی برای تهیهی آن کشته شود. اگرچه نگرانی بسیاری از گیاهخواران این است که این محصول هنوز گوشت است. بعضی میگویند برایشان جالب است تا گوشت مصنوعی جدید را امتحان کنند ولی دیگران هنوز هم بافتهای حیوانی (آزمایشگاهی یا غیر آزمایشگاهی) را ناخوشایند میدانند و پیشنهاد خوردن برگر مصنوعی را رد میکنند.
جدا از مسائل اخلاقی گوشت آزمایشگاهی، ادیان هندوئیسم، اسلام و یهود شک دارند که گوشت مصنوعی با باورهای دینی آنها مطابقت دارد یا خیر و بر این اساس قابلاستفاده هستند یا خیر.
گوشت آزمایشگاهی چقدر قیمت خواهد داشت؟
اولین همبرگر آزمایشگاهی در سال 2012 ساخته شد و قیمتش چیزی حدود 325 هزار دلار برای تولید بود اما همینطور که فناوری پیشرفت میکند، هزینهی تولید گوشت پرورشی هم روند نزولی را طی میکند.
در طول مصاحبهای در برنامهای رادیویی استرالیایی شرکت هلندی نوپای موسا تخمین زد که اگر بتوانند به تولید انبوه برسند، قیمت چیزی حدود کیلویی 80 دلار خواهد بود. این به این معنی است که برگری تقریباً 160 گرمی کمی بیشتر از 11 دلار قیمت خواهد داشت.
آیا گوشت آزمایشگاهی برای محیطزیست بهتر است؟
هنوز خیلی زود است تا بگوییم تأثیر محیطی بر روی گوشت مصنوعی به شکلی خواهد بود اما به نظر این نوع گوشت خیلی بیشتر به نفع محیطزیست است. در مقایسه با گوشتهای سنتی، گوشت آزمایشگاهی 45 درصد مصرف انرژی کمتر، 99 درصد استفادهی محیطی کمتر و 96 درصد تولید گاز گلخانهای کمتری دارد.
آیا انواع دیگر گوشت هم در آزمایشگاه ساخته میشوند؟
علاوه بر گوشت چرخکردهی آزمایشگاهی، گوشت جوجه و اردک پرورشی هم در حال تولید هستند. دانشمندان از همین روش سلولهای بنیادین به دنبال تولید شیر، تخممرغ و چرم هم هستند.
چه زمانی میتوان گوشت آزمایشگاهی را خرید؟
دانشمندانی که در تولید گوشت آزمایشگاهی دست دارند هیچ قولی در رابطه با اینکه این نوع گوشت چه زمانی به محلهی شما میرسد، ندادهاند اگرچه بعضی امیدوارند که محصولات گوشت پرورشی سال 2021 به قفسهی فروشگاهها برسند.
اگرچه شرکتهای نوپایی که در حال تولید گوشت مصنوعی هستند اعتراف میکنند که احتمال دارد چند سال بیشتر طول بکشد تا قیمت تولید کاهش یابد و گوشت پرورشی برای استفادهی عموم در دسترس قرار گیرد.